Στις 29 Ιουλίου 1839 συστάθηκε με νόμο, Καταθετικό Ταμείο Παρακαταθηκών και στη συνέχεια με το νόμο 1608/1919 ιδρύθηκε το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων. Έκτοτε εξελίχθηκε σε αυτόνομο χρηματοπιστωτικό, διαχειριστικό Οργανισμό (Ν.Π.Δ.Δ.) περιφερειακής ανάπτυξης με δική του περιουσία, κίνδυνο και πίστη, ο οποίος λειτουργεί υπό την εποπτεία του Υπουργείου Οικονομικών. Παράλληλα, εποπτεύεται από την Τράπεζα της Ελλάδος για δραστηριότητες, που εμπίπτουν στην αρμοδιότητά της.
Επειδή έχει τη νομική μορφή Ν.Π.Δ.Δ. δεν συμμετέχει στη διατραπεζική αγορά και τα διαθέσιμά του είναι υποχρεωτικά κατατεθειμένα στην Κεντρική Τράπεζα. Είναι μέτοχος της ΔΙΑΣ Α.Ε.